Kajojolo ni kalunga

El pajarito y el conejo

​Disiku diimo kajojolo katyosile kumangwaawo ni kapiite kwendajenda kusoosa ya kudya pelepo wasimene ni kalunga, akalunga ni watiite mwejo wangayimanya yindu yanduniya une nayimanyi yosepe. Kajojolo kala ni katiite:

— Mwe nganimpelakaga kuti nyimanyi jiika, une noombe nayimanyi yindo yejiinji, n yakuti mwe nganiiyimanya, ce-kalunga ni watiite:

— Mwe, ngawa yakunsokosya, mwe nkunyokonya, digongo une nayimanyi yose ata yambuje wakunnungo yosepe yakutenda une nayimanyi, kajojolo kala nikatiite, alakwe une cinanlece digongo nalesile wanace kunyumba, une ngusaka yakuja, ngwawula kusosa yakuja kaje pacimuje-po tuwecetane.

— Ace-kalunga niwatiite, alakwe ngapiinjila, digongo yankusaka kusosayo une ngweete, kweende kumusi cinampe, kajojolo kala ni kapiite, wakuyiye akalunga wala. Pakwenda akalunga ni watiite anankusaka yakuja kwendeje kumigunda kwaangu, cinanjigale mpaka kumigunda patuyice-po cinampe kajela kuti nkadimeje, pacindime-po kumadisya une cinampe yakuja.

— Kajojolo ni watiite iyayi une yeleyo yakwamba kutenda yindo yamasengo-yo mbesile pakuti mwejo namanyi, mwejo kuditenda kuti nyimanyi yosepe une ngasaka kuti nseweje kumigunda kweenu.

— Une ngweete kwangwawula kujigala yakudya kuti naape wanace wangu. Akalunga wala ni watiite iyayi ngapiinjila, ngambe kudimape une cinampe yakuja, Kajojolo kala ni kadimile.

— Wadimile pakumala kudima akalunga ni watiite, njigale kaje diijela njawule kumusi cinampe yakuja yankusakayo, kajojolo kala ni wajigwele ni wapiite mpaka kumusi kwa kalunga.

Pakwiika kumusi kwa kalunga, akalunga ni ngasaka kwaapa yakuja kajojolo kala. Kajojolo kala kacosile ni kateemi pasa, ni watiite alakwe une nansadile kuti, ukoleko wenu alakwe kuditenda wukukalamuka, ace-kalunga wala ni wasekaga-pe, kwamba kuseka, kuseka, kuseka.

Kajojolo ni watiite une ngangusaka yakuseka une nayimanyi kuti mwe ngankusaka kumba yakuja, une ndite kuti ngusaka kwadisya wanace wangu.

— Ace-kalunga wala wajiinjile nkati ni watiite, yee! Nadiwadile, yakuja yanakwete anjago ajigwele payice wadiji adinkuluwaala pelepo une napele yakuja yose, nganingola nkatimu.

— Kajojolo kala ni katiite, alakwe mgambile kunyendesya kwiika akuno kusewesa ni ngamba yakudya basi, nsigaleje une ngwawula. Kajojolo kala ni kapiite.

— Akalunga pawasigwele kumusi pala wapelaga kuti ayimanyi yosepe ni wakukalamuka.

— Kajojolo pawapiite kumusi wasadile wanace wawo une ngani ngombola yakuja yila kuti ace-kalunga anabwise, wanace wawo niwatiite Ana baaba, nganinyimanya kuti akalunga kuditenda, ngampa ugadi wewala, ngampa yakudya, niwatiite mwalece-je tusimangane, disiku diine pakweendajenda ace-kalunga wapatile wula, kajojolo wakweete.

— kamusi kwawo kwakusalala ni watiite, kajojolo, kajojolo, wawilanjile akalunga wala, une ngusaka kuti munyigale pakuti wula-ji jikugwa ngusaka kutama kumangweenu, kajojolo kala ni katiite nyiceje une cinampe mwakutaama wapiite ni watemi mpaka wula jila kumala, ni watyosile.

Pakwenda yeti kajojolo kwenda jeenda, kwenda jeenda, kwapecesya akalunga wala ace-kalunga wala wadiji adinkutetemela, digongo wula jila japatile ni watiite une ngangukombola kwenda munyigale mumbesesye mpaka kumusi, kajojolo kala ni katiite, eti mwe kuditenda mwakukalamuka cici ngankukombola kwawula kumangwenu, njawuleje, pakwenda pala niwapatile lusulo lwekulunga ludi lugumbele mesi, palusulo pala kalunga ngakombola kupita.

— kajojolo ni watiite mpiteje une ngananjigala kuti njawuleje kumangwenu ana nganimulambsya yakuja ajawuleje-tu.

— akalunga wala ngakombola kwawula wateemi kwenda pepala, kajojolo adinkwawula kupita lusulo kuja digongo eti wapitaga wangadi mwakusokonesya ni wapite pepela wapitile.

— kwalosyaga akalunga, ace-kalunga wala adinkudila pepala, mwanti iyoyo ni watite une cinampe migunda jangu joose ngampinjila kusosa yakuja munyigale mpaka kumusi, pawayice pala, kajojolo ni wajigwele mpaka kumangwawo.

Pawayice kumusi kula, ace-kalunga eti kuditenda sooni kuti iyayi une jaakukalamuka, eti munyigwele une ngangulwala, munyigwele nyiice kumusi kuno mwejo ngaganisya, wewala ni watite elo une ngaganisya, nsigaleje ni wapite, sambano akajojolo kala kapite kumusi, ace-kalunga saambano kuluwala-tu, kusigala pepala adinkuluwala ni wawilasile ce-kajojolo kala kuti, njago kajojolo nyice munyigale sooni, ngusaka kwawula kuti mumbecesye kucipatala, kajojolo ni walesile pepala nganajawula akalunga ni wawile yoyo.

Tukusaka kuti, ngapinjila kwalola wandu kuti nganakola maganisyo, wosope tukweete maganisyo gakwakamusya waane ni kwendesya cipanje ceetu. Ni yanasakaga kunsadila.