Pexinhu

Traducción al Español no está disponible

​Dipos ki nu ganha vitória, amí N ka para. Amí N sai di la. Dipos ki N dexa-s dja es kasaba, N sai di la. N ka para, N bai nha kaminhu (vózis…). Kantu ki nu sai, N bai sai na otu zóna.

Nu sta li Pónta-Furna, ka si? Dja nu saíba di Mangi pa li, ka si? Nton, en-relason a Mariâ kusa e… Nu bai dixi Fazénda si, nu kontra ku madrinha, ku un fidjadu ki e’ tinha… si dos fidju: un fidju fémia ku kel un fidjadu.

Kel Mariâ, fidju di madrinha, txoma Mariâ di Fátima; kelotu, fidjadu, txoma Mariâ Tereza. Nton kantu ki… kel Mariâ Tereza, ta manxe sédu, Mariâ ta fla-l:

 ̶  Labanta, bu da bóita na kaza, bu bai rubera, bu pai panha agu, bu bai panha lenha, bu bem, bu txiga, bu poi midju na pilon, bu kotxi!

Ael, kafé e‘ ka ten, almusu e‘ ka ten... el, vida e sórti. E‘ bai, e‘ bai, e‘ bai... e‘ ten un sumana, un mes, dos mes, kantu ki txiga na di 3, e‘ fla:

 ̶  Uuu... nha mai, N ka ta vive!

Kel diâ, e‘ ba fonti, e‘ fika ta pensa. Kantu kuza, e‘ ben ku frakéza, e‘ txiga, e‘ poi agu na txon, e‘ panha kórda, e‘ ba lenha. Kantu ki e‘ ba lenha, e‘ txiga go, riba pónta, sima di kureiu di nos la (di lisin, nhu ta odja mar baxu la), e‘ sakédu, e‘ fla:

 ̶  A Nhordêus!... Amí N ka ta vive… N ta móre, si N ba ku kel karga lenha li go, N ta fronta… N ka ta bibu! Si N ka bai tá, amí nha madrinha ta mata-m pa N more… ta sota-m pa mata-m!

Nton, N sakédu si, N xinta riba penedu, e’ kumesa ta txora. E’ txora, e’ txora, e’ txora, e’ fla:

 ̶  Nha Diós, amí N ka ta bibu, e midjor nhu tra-m gósi, ántis di N bai kasa.

Un bokadu, ben uma óndia tamanhu, di tres métru di altura, na undi ki e’ sta di baxu, má óndia ben na altura, txiga, sota na karaka “vauuu”, fika un pexinhu ta luta. E’ sa ta djobe kel Pexinhu, e’ fla:

 ̶  Pexi, abô go, ku fómi ki N tene, éra pa N kumeba bo!

Má, pexi fla:

 ̶  Ka bu kume-m… Si dja bu kre vive pa frenti, pa bu ser midjor ki tudu algen. sima nhu rei, ka bu kume-m!

E’ fla:

 ̶  Pexi, abo… pamódi ki N ka ta kume-u?

 ̶  Po-m na txon… Djo li… po-m na txon, N ta bai, N ta traze-u kumida, bu ta kume.

Kantu ki Pexinhu, as-tantas, dentu di sinku minotu, Pexi ben ku si balei di merénda, (“merenda”, nhos ka sabe e kusé? Badiu ta fla: “kafé”!) ku balei di kafé. E’ xinta, e’ kume, Pexinhu fla-l:

 ̶  Kume ti bu farta!... Si nau, bu ka meste kume!

Pexinhu, as-tantas, fla si:

 ̶  Djo, panha bu lenha, bu bai kaza!... Má, si bu ka kre sta la mas, N ta djuda-u!... Si dja bu kre, N ta djuda-u sai di la!

E’ fla:

 ̶  A… bu ka ta fase!

E’ fla:

 ̶  N ta fase, sin.

 ̶  Bu ta ben djuda-m?!...

 ̶  N ta djuda-u.

 ̶  Agô, óra ki N ben ki N ka odja-u, e módi go?

E’ fla:

 ̶  Óra ki bu ben, ki bu sakédu riba pedra, bu ta poi róstu pa mar, bu ta fla (ta kanta): “Pexinhu, Pexinhu… Pexinhu, Pexinhu!... Ben la di praia, mar e lonji… Mariâ préta di bongolon ‘uun-uun’…”

 ̶  Torna fla módi!... N ka obi!

E’ fla:

 ̶   Bu ta txiga, bu ta fla: “Pexinhu, Pexinhu… Pexinhu, Pexinhu!... Ben la di praia, mar e lonji… Mariâ préta di bongolon…”

Maria fla:

 ̶  Aian!

E’ bai kaza, e’ bai leba lenha, e’ ben. Kelotu bes, sédu, e’ bai panha agu, e’ ben, e’ txiga, e’ poi agu na pórta, madrinha fla-l:

 ̶   Bai panha lenha!

E’ bai la na si karaka, e’ bai panha si lenha. E’ txiga, e’ sakédu riba pónta, mesmu vós. Pexinhu ben, traze-l merénda, e’ kume. Pexinhu fla:

 ̶  Odja li!... N ta fla-u un kusa go!... Si dja bu kre pa N muda ku bo, pa N tra-u di kel masada li, bu ta kaza ku mi!

E’ fla:

 ̶  Nau, si dja bu djuda-m, N ta kaza ku bo!... N ta kaza… N ta kaza!

Nton, Pexinhu soti mo na bolsu, tra un simenti bóbra, da-l.

 ̶  Abô, kel simentu bóbra li e pa k’e?

 ̶  Bai ku el. Óra ki bu txiga, ántis di bu poi lenha na txon, bu txiga, bu nduedja, bu garbata téra, bu poi, bu ntudja, bu kalka ku pé tres bes. Óra ki bu kaba kalka-l ku pé, bai panha un kanéka di agu, bu ben ku el, bu poi… bu rega-l.

Mariâ fóse sima pexi fla-l. Kantu ki manxe palmanhan, un gran di bóbra toma kel ruâ li. Kel ruâ li e poku! Bóbra toma txada! Larga pa li, sai pa li, subi tétu…

Agóra, kelotu diâ, Mariâ di Fátima, ki staba xintadu na mákina di kustura, pamódi el, si trabadju, e so koze, nton Mariâ fla:

 ̶  Mamai, odja la!… Bóbra ki nu plantaba, dja kaba mardur!

E’ fla:

 ̶  Bai, bu panha un, bu ben ku el, nu ferbe-l faxi, pa nu kume-l faxi, ántis di Tereza ben!

Mariâ Tereza sta la mar ku Pexinhu. As-tantas, e’ txiga, kelotu rabata kelóra, laba, ben pika bóbra. Es três, e’ fase un média… tres ves kuatu, duzi. E’ poi duzi padas di bóbra na kaleron, kaleron intxi, toka lumi! Kantu ki e’ poi na lumi, bóbra ferbe “bru, bru-bru-bru”… bóbra ferbe, agu dixi, bóbra kusinha.

Fátima fla:

 ̶  Mamai…

E’ bai fogon, e’ atxa bóbra dja ratxa.

 ̶  Mamai, bóbra dja kusidu!... Agô N ka poi sal, gora!

E’ fla:

 ̶   E… bai, bu bai kunpra sal na taberna! – Dému, di li móda la ká Muntura, kelotu ruâ di riba la.

Nton, kantu ki Mariâ bai, bai kunpra sal, e’ fla:

 ̶  A… bóbra, bo go… bu sta bunita!... Xa-m tra-u un padas, N bai ta kume sen sal!

E’ bai di lisin pa riba sistérna, bóbra toma-l na kabésa, kurba bira mortu ki ka pode mas. Nton e’ fla:

 ̶  Mamai, mamai!... Alâ bóbra ta mata-m... alâ bóbra ta mata-m!

Nton, kantu ki mai spéra, spéra, spéra, spéra... ka a ta ta ben, e’ labanta, e’ fla:

Fórti mininu ka ta ben!... Spéra sin!

E’ bai na kaleron di bóbra, e’ djobe, e’ fla si:

 ̶  Ih-ih!... Bóbra, bo e bazófu… bu sta boa… sabi kume própi! Xa-m tra un padas, N panha, N ta bai ta kume manenti!

El e’ bai pa li, e’ txiga la na kaza di mudjer lasin, pa riba di kelotu prédiu la, e’ fla:

̶  Fátima!... o Fátima!... Alâ bóbra ta mata-m!

E’ ta “krupu” na txon. Dispos, kantu ki e’ kai, kasa fika linpu. Pexinhu fla:

 ̶  Odja, gentis dja kaba perde vida moku! Bai bu tra kel ki sta la, bu bare ku mákina di kustura... Dexa kel un kaleron di bóbra so! Kelotu bu ben ku el moku!

E’ fla:

̶  Amí gora… módi ki N ta ben ku el?... N ka tene karu!

E’ fla:

 ̶  Bu ta djunta, djunta, djunta… bu ta abri brasu si, bu ta fase un troxa, bu ta poi riba kabésa, bu ta ben ku tudu sima sta!

Un kasa di patipati ki sta la. Bu sabe, nos, koitadu, e so manduxu ki sta la!

Kantu ki e’ ben ku el – e’ bai toma mé! Kantu ki e’ bai toma, e’ poi riba kósta, e’ ben:

 ̶  Pexinhu, Pexinhu!... Ben la di praia, mar e lonji, Mariâ préta di bongolon, “uh-uh-uh”…

Un bokadu, kel óndia ben txiga, da “uapu”, parse un karósa ku kuatu kabalu, txiga, korta kabu, kadera pa karaga si (“Nhu diskulpa-m go... Dja N da-nho kósta!”), e’ fla:

 ̶  Bota!

E’ fla:

̶  Ka ta dana nada!

Mariâ bota, bota, tudu kebe… kada un na si lugar. E’ fla:

̶  Fitxa odju!

Kantu ki Mariâ fitxa odju, es ben. Mariâ da baxu la, dentu karu, karu ratxa txada riba mar, ba pa si kastélu, e’ bai vive la.

Désdi kel bes pa gósi, N dexa-s dj’es ten dos nené! Kaba, es manda-m un karta ma un tirseru e nha fidjadu go! Má, dispôs, nu ben disloka di zóna!

“Sapatinhu riba, sapatinha baxu, kenha ki sabe mas, konta midjor!”