CONTAFRICA

​Tàmbulààyi…

Twâkutàmbula.

Kùvwà kùvw’eku kùvwa cilembi mutèyi wa mpùku. Dὶmwè ditùku wàkwangata masoka èndè wàkubὶὶka wàkuya mu cisuku bwà kwela tubà twà mpùku. Pààkufikàye mu cisuku, wàkutèya tubà twà bûngὶ, wàkupingana pambèlu.

Pààkucyàbu, cilembi wàkutùùkila mu cipὸngὸ bwà kuya kulola tubà twèndè. Wàkukùmbula tubà tônsu nànsha kantu: etu kacya twàdὶtèya, tûnga tudὶsὸpὸkèlè, matùkônso, matùkônso byàbὶ nànku! Muntu kukèma bu mùvwà tubà tupὶte bûngὶ!

Dîng’edi wàkuya kàbὶdὶ, wènda ùdyàkwila wàmba nè: bwa ewu musangu même cὶyὶ mukwàte cintu, ndi nsùùlula màsoka, cyendendu cyàkutonda! Ufika mwitu, wàkulola tubà tônsu tutupù, kàdi pààkufikàye pa kabà kà ndekeelu, wàkusangana kakùme mpùku wa cibakala, bunèn’apa! Kàdi wèla cyanza n’àsuululè mpùku, mpùku ùmwamba nè:

‘’Mukalenge cilembi, ntàmbὶshὶ mankùnkù, nênkutàmbὶshὶku byànyὶ, nànsha dîbà dyà diilὸὸlù!’’

Cilembi nè:

‘’Ngumbùkὶl’apu kwàka, ngwambilam’amw’anyὶ, matùku bûngὶ nènku katùyὶ balênge kanyὶnyi ku mênu, ùlwa kungamba nè nkutàmbὶshὶ mankùnkù.’’

Cibakala byèndè kêna mupùwe to, wàkutùngunuka nè dimusèngelela. Pààkulwàbi kutonda muntu, wàkusùùlula mpùku wàkuya.

Kwàkuyà cibakal’eku, wàkusangana nkàshààmà mudὶfwὶle pânshὶ, mubolè nè kubola! Wàkwangata kabôngὸbôngὸ kà mutù wàkwela mu nsàpu, wàkuya wènda.

Matùku àpὶta nènku, cilembi wàkubὶὶka bwà kuya kwema dipàndà dyèndè mwitu. Ufika mwitu, wàkubànda kuulu ku dipàndà, wàkubanga dyema dyà maluvu. Kàdi pààkakâdὶye nè ntûkè nye pambèlu, wèla mêsu mwînshὶ mwà dibwè, ùdi ùmὸna nyama wa nkàshààmà. Luzakalu nêndè kὶdὶkὶdὶkὶdὶ! Ke nkàshààmà kumwambila nè:

«Mukalenge cilembi, tùùlukà ùmpè maluvu n’nwe»

Muntu nè kàdi cingènzà ncinyὶ, mumanè kufwà nêncînè kubola? Wàkutùùka, kutèèka cilὸwù cyà maluvu pààpa! Ke Nkàshààmà nè: ‘’Pândy’apa ndi mudyè bantu citèèmà, nkushààle wa diikùmi, bu mungààkumanà kukupeta wêwe, bὶdi bwalu bwîmpè, êlà maluvu tùnwe.’’

Cilembi kàbàkàbàkàbà, kwela menji too kupanga! Ciyi nànsha nyuunyi naabùùka, ebu bwalu mbwà kupὶta nâbù munyὶ? Nkàshààmà wèla cyanza mu nsàpu kupàtula tubôngὸbôngὸ twà mitù yà bantu citèèmà, kupà cilembi kàmwè nè ngeelèlè maluvu n’nwe. Cilembi kwangata kabôngὸbôngὸ kutwàdija kwela maluvu. N’àjikijè nènku, Cibakala pwà nè dîyi bule bùmwè:

‘’Bakalenge mooyo wènù.’’

Abu kwitaba. Muntu nè:

‘’Ndi byànyὶ nè nyotà yà maluvu, pândy’apa nkaadi mudyè nkàshààmà citèèmà, nkunshààdὶle wa diikùmi, bὶdi dikàsà dîmpè mungààkulwà kupet’ewu nènku, ngeela Nzambi twasàkidila.’’

Bààkulwa bàsàtù. Cilembi wàkwela maluvu mu dikopu wàkupèèsha Cibakala. Cibakala n’ănjindὶlà mukalenge, cὶtu n’nwὶna mu makopu. Wèla cyanza mu nsàpu ùpàtula kabôngὸbôngù kà mutù wà nkàshààmà, kanène, kapὶte kà uvw’apw’au! Nkàshààmà ùmὸna kabôngὸbôngù lukanku kwàta muntu, mukὶla mu bibelu bule bùmwè, wèla dîsw’eku wèla dîsu kwàka, mulùmyànà lubilu pwà, mvùndê nkunnyimà, myonjὶ nè micὶ byènda bὶtùùka!

Cibakala kushààlàbù nè cilembi. Ke kulwayè kumwambila nè:

‘’Nâkakwambila cinyὶ, àpu lèèlù tudi penyὶ? Nkàshààmà kàvwa mwà kwikala mukudy’anyὶ? Angàtà bilὸwù byèbè byà maluvu yâku pambèlu.’’

Cilembi uyàya wàwa, wènda ùvùluka kasùmù kààkamwêlà cibakala mwitu ne ‘’ntambishi mankùnkù, nênkutàmbὶshὶku byànyὶ’’. Ke kushààlabu bàmba nànku too nè lèèlw’eu.

Kasùmu byàkù kàjika!