CONTAFRICA

​Taaliŋ laala, mu karafandiŋ sonko leli.

A safee la mú Idrissa Kamara ti.

I ko kulibaa le sotota, suluu niŋ ko, ibe taala a kuliwooto.

Suluu taata Saŋ fée, a kaye ndoo Saŋ ŋa taa kuliwooto, Saŋ kayéko, iko ŋa ta kuliwooto a duŋ koto suluu i la kuu maŋdinyaa. Ibé taakaŋ suluu ko Saŋ yé: mbé muné sambala jansooti? A faŋoo naata fo ko, ibé nonoo lé sambala, Saŋ kaye dii fo siña fula, Suluu ko haa! Saŋ kaye, bissimilaaye, ye nonoo soodi batoo kono ka afandi teppu, wo kéta tiaa-ñaati.

Futata suukeno ñaameŋ, Suluu ko Saŋ ye yaa loŋ? ŋa nonoo bée miŋ. Ka domandi kúfa ŋdaakono, ka buubaa fandi batoolu kono, ka nonoo dumandi yuri yuri batoo daakaŋ. Saŋ kaye, mbe wolé ké la. Suluu ye a la batoo loo a daa lata taa ka ala nonoo bee miŋ ya laŋ ñaa meŋ al kúú buka kaañaŋ, a ye domondiŋo muŋ kufa a daa kono, a ye wó lé yuri yuri batoo daakaŋ. Saŋ késériŋ ate a soota kéno kono a ye fitoo taa ka buwoo kë a kaŋ a la nono batoo bé fááriŋ a maŋ feŋ miŋ féé.

Saaniŋ ye siloo muta ka saate waliŋ biriŋ ibe naa futala, suukono moolu ye jë iko: luntaŋooolu naata! Lunta ŋoolu naata! Lunta ŋoolu naata! Yé benduŋ, musu kebaalu niŋ sunkutoolu ye ño fúfú batoolu la, musu kebaalu ko. Sunkutoolu ye ko; kebaalu le ñaŋta bata waramaalu taala sunkutoolu domandi ŋoolutaa sunkutoolu ko: Hanii itotolu lebe wara maalu taala. Nata suluulabatoo di kebaalula, sunkutoolu ye saŋ taa muta wo koola, kebaalu nata Suluu labato yelema: Solo lolo! Putupututu! A bée kéla buwooti.

Sunkutoolu ye saŋ na bato yéléma: saratata! A béé nono jii kenseŋ ye suluu a la batoo la. Saŋ ko Suluu ye.

— Ŋa foye lee; a fele yeŋ a nfa ma loo la wo koola, i naata buŋo diila, daasamo koola, iko ibe tala, iko yé, a lii laa fo sama, yebaso di suluu, ka kuloo di saŋ na. Biriŋ yé láá, Sulúú ko saŋ ye.

— Ŋa laa dula faliŋ, ye baso taa, ŋa kuloo ta, baoo ka nko soole saŋ kaye: ila kuu maŋ diyaa, ni ŋa na kúloo dila yee i laa kaŋ ye naa a ñumi sama ye ŋmalundi ndiaatiñool ye.

Suluu kaye:

— Walaahi ndo saŋ nte wo ke la. Nte se imalundi faŋ? Dukaré nte wo kéla, i nata laa dulaalu Faliŋ.

Ibe laariŋ diboo kono, Suluu ye kuloo muta ka a faré, saŋ kaye: Koto Suluu ibé kuloo ñimila, a ko saŋ ye: niŋ ñiankumandiŋ fénédiŋ le ka mbatandi jaŋ, ibé wandi kuloo bée ñinilaa mbulu.

Saŋ kaye:

— Biituŋ a banta lee. A meeta Suluu ye kuloo fora koteŋ.

Saŋ kaye:

— A duŋ ibe maloo sambala naŋ kaŋ ayé saŋara wo kaŋ. San ya tú fée aye wo kuloo taa ka a béé ñimi.

Fonoo këto iko yé:

— A laalu la fora ŋoolu bondinaŋ. Saŋ yé a la basoo funtandinaŋ.

Iko Saŋ ye:

— Maŋ basoo diila nuŋ, ŋa kuloo lé diiila nuŋ.

Saŋ ko yeŋ:

— Na keeba Suluu be laariŋ a ko basoo ka a soolé ŋa kuloo diyaala. Yé suluu ñininkaa kuloola.

Suluu ko:

— Kuloo ŋlaa kaŋne bari, ñankumoolu ye béé ñimi, i kaayeŋ.

— Ite faŋoo leye kuloo ñimi a ko hani! I ko Saa ñiŋ ali làà ni loloo jolonta miŋ konokaŋ, ŋsààleŋ ko, wole ye kuloo ñimi. îbéé ilàà ñameŋ, loloo boy ta piŋ Suluu kono kaŋ, Suluu ya taa ka làà saŋ kono kaŋ, ye ñoo saba.

A meeta, Suluu naata fo ko:

— Ñiŋ kúmaŋ maŋ koy, nŋa baŋ jaŋ, mbe muŋ këla mŋa wo loŋ nee.

Itaata niisu júlúbaa bula baa kaŋ na ye baa juloo bula niisoo kaŋ na yee i dundi bàà buŋoo kono, ka dàà tawuŋ. I ko sunkutoolu niŋ musu Keebaalu ye; al naa luntaŋoolu là bu ñaa félé. Suluu niŋ saŋ naata saŋ sapita julúbaa kaŋ daameŋ doreŋ. Suluu yé a buloo fidika, a ko saŋ ye: biriŋ a kúú koola kotoo, keeba leka waramabaa tàà, dindiŋo ye mesemaa. Tàà, ite maŋ sapi feŋ kaŋ fo waramaakaŋ wo mu niéle taali. Saŋ kayeŋ dii? Suluu ko haa! Saŋ yé julu ndiŋoo taa ate Suluu ye julubaa tàà. Saa ñiŋ a tuta julu saboola, saŋ folo ye a la juloo saba, a yaa saba niisoo finlitanaŋ. Suluu ko: ni Saŋ le tàà mu ñinti sako nte keebaa taa, a ye a la juloo saba bàà funtitanaŋ. Suluu ye, a ñaa kú yaa. Sa ñiŋ ye siloo muta, ibé seyla i yaa ye saatee kuŋ baŋ doroŋ, Suluu ko saŋ yé:

— Muna baa siŋ saboo ka bori le baŋ?

Saŋ kaye: Hee, ntoolu la takaa boo dul a ŋ né né ye baa siŋ saboo bayle fo nkori tala biriŋ ye wofó, Suluu yé ala baa siŋ kiliŋ o forasi ka a béé nimi, a ye kulu kenseŋ le dii soŋ na wo fanaŋ ye wo fay a la bootoo Kono.

I tenteŋta ka tàà, konkooo ye Suluu muta Koteŋ, ako Saŋ yé:

— Muna baa siŋ fuloo ka taama nolee baŋ?

Saŋ ka yeŋ: ntoolu la ta kaa boo dúla ŋa baa siŋ fuloo baye jeele, bari maa mutanoo. Suluu yé a la baa siŋ.

Sabanjaŋoo fanaŋ faraasi ka ñimi. Aya ke wole ña ma, fo siŋ kiliŋoo muŋbe sonko naati tuta jée; biriŋ Suluu ya a maa doroŋ baa yee laa a maŋ taano Koteŋ, a yaa ñimi. Ka kulu keŋ soŋo dii Saŋ na, wo fanaŋ se wo faye ala boto konoo. Biriŋ Suluu ye baa baŋ donmoola, a ko Saŋ ye: Ila niŋ niiso ñaŋtaa falalee.

Saŋ kaye:

— Ntela niiso te fààla. A ko Saŋ yé wo nduŋ a kantoo la, Saŋ ka yé dii? A ko haa.

Saŋ kaye: ila kúú maŋ diyaa, saama ye taa tuŋ wuleŋoo múú na niisola ka fo ñe ŋa niiso faa. Ako saŋ haani nte wo kéla saŋ ya bula korée kantoola, ibe jee fo tuma jaŋ a be saŋ ñinandila lookuŋ kiliŋ a nata taa wuloo kono fo lansaroo, niisi kantalaalu ka jii tembo muŋ na. Saŋ fanaŋ ko, faŋ ye:

— Nbatu ŋa táá korééto, tombi nkoto. Suluu be niisoolu naati kaŋ koréeto.

Yarafaŋ Suluu ye niiso múú tuŋ wuleŋ tuŋ wuleŋloola lee, a ñinata ka wo. Túloo Súkki, niiso naata wole ñaama.

Suluu ko saŋ ye: Siio ka naa, siio ka naa a ye niiso bay niŋ semboola, Saŋ fanaŋ ye kiddo sikka a ko niiso ye: húú! Húú! Niiso loota, saŋ ko: Kotoo Suluu a fele ibe naa nduŋ na, na niiso faato. Súlúú kaye: nte isaranilee, ŋa ñiŋmuta sanarooleti. Ibe jéé Súlúú ye Saŋ ñinandi koteŋ fo a meeta, aye niiso múú tuŋ, wuleŋoola koteŋ.

Ka a tuloolu niŋ a nuŋo súkki, a ye suwo bay ndi, biriŋ a futa saŋ ma; a kayé: Ndoo Saŋ! Siio naata! Siio naata! Saŋ ko niiso dameŋ: Huu! Niiso maŋ soŋ ka loo, piŋ! Saŋ ye a la niiso buŋ kiddoo la ka a faa, Suluu niŋ doŋo bota… Ndoo yala niiso faa, kantara laa taa tunkumé! Ndoo ye a la niiso fáá, moolu ye wúroo niŋ jëloo kumandaa ma a niŋ wo kontaanoo le sawuŋta ñooti.

Ye wo niiso le búsi, a ko Saŋ yé: Nko kantoraralaa le taamu tunkemeti? Saŋ kaye: Bisimilaay! saŋ ye a la niiso busi, ka ate Suluu la tunkeme diyaala, wo tunkeme jonki dú la a toota, a ko Saŋ ye: Na ñiŋ tunkeme jonki ñe.

Saŋ ye wo tunkeme muu beroola ka ana mininiŋ, Suluu taata sappi wa tunkeme birémaa le kaŋ, a yabula a daa kono ka a dëtë parakate, fo a niŋ kiliŋ katita a maŋ kuma fo Saŋ ye, a taata a la súwoto. A naata funtinaŋ ka a kuŋo dëte.

Saŋ kaye: Kotoo Suluu mune mu? I kuŋo fele ibe yitiriŋ, a ko saŋ ye.

— Dimaa té baŋ feŋti, wolaahi kunuŋ ye suboo miŋ diŋ na maa ñimi, i maa féé ntanka daŋoo bée bé yitiriŋ.

A ko Saŋ yé:

— Muna ite naa a jubela, fo a mootabaŋ.

Saŋ taata a fée ka abúloo bula Suluu daakono, rap! Suluu ye a daa soroŋ Saŋ bulooti. Saŋ lilita a maŋ kana noo; suluu ko: Ye súboo dundi daameŋ taayo bondi naŋ, taa na suboo bondinaŋ. Suluu ko saŋ ye, ni maŋ taa na suboo bondinaŋ nte ibulala. Saŋ kaye ko: Toñaalemu ila suboo be mbulu lee Saŋ taata Suboo bondinaŋ a ya dii suluula.

Taaliŋ konkorondoŋ kös.